ไวรัสโหลด (Viral Load) คืออะไร? ความสำคัญต่อการติดเชื้อและสุขภาพ

ไวรัสโหลด (Viral Load) คือปริมาณเชื้อไวรัสในร่างกายที่ใช้ประเมินความรุนแรงของโรคและความเสี่ยงในการแพร่เชื้อ เรียนรู้วิธีตรวจและความหมายของผลตรวจ พร้อมคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ

ไวรัสโหลด (Viral Load) คืออะไร?

“ไวรัสโหลด” (Viral Load) หมายถึง ปริมาณของเชื้อไวรัสที่มีอยู่ในร่างกาย มักวัดจากเลือด น้ำลาย หรือสารคัดหลั่งอื่น ๆ การตรวจไวรัสโหลดมักใช้กับโรคติดเชื้อเรื้อรัง เช่น HIV, ไวรัสตับอักเสบ B/C, และโควิด-19

ทำไมไวรัสโหลดถึงสำคัญ?

1. บอกระดับความรุนแรงของโรค
   • ไวรัสโหลดสูง = ร่างกายมีเชื้อจำนวนมาก → โรครุนแรงขึ้นหรือติดเชื้อง่ายขึ้น
   • ไวรัสโหลดต่ำ = เชื้อในร่างกายลดลง มักบ่งบอกว่าการรักษาได้ผล
2. ใช้ติดตามผลการรักษา
   • ในผู้ติดเชื้อ HIV การตรวจไวรัสโหลดช่วยประเมินว่ายาต้านไวรัส (ARV) ทำงานได้ดีหรือไม่
   • ถ้าไวรัสโหลดลดลงจนตรวจไม่พบ → ถือว่าการรักษามีประสิทธิภาพ
3. บอกความเสี่ยงในการแพร่เชื้อ
   • ยิ่งไวรัสโหลดสูง ยิ่งมีโอกาสแพร่เชื้อสู่ผู้อื่นมากขึ้น
   • ถ้าไวรัสโหลดต่ำมากหรือตรวจไม่พบ โอกาสแพร่เชื้อก็ต่ำลงมาก

การตรวจไวรัสโหลดทำอย่างไร?

• ใช้การตรวจเลือดด้วยเทคนิค PCR (Polymerase Chain Reaction) หรือเทคนิคทางห้องปฏิบัติการที่สามารถวัดจำนวนเชื้อไวรัสได้
• ผลตรวจมักแสดงเป็นจำนวน “copies/mL” (จำนวนเชื้อไวรัสต่อมิลลิลิตรเลือด)

ปัจจัยที่ส่งผลต่อไวรัสโหลด

• การใช้ยาต้านไวรัสหรือยารักษาที่ถูกต้องสม่ำเสมอ
• ภูมิคุ้มกันของร่างกาย
• พฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น การนอนพักผ่อน อาหาร การดื่มแอลกอฮอล์ หรือการสูบบุหรี่
• โรคติดเชื้ออื่น ๆ ที่อาจทำให้ไวรัสเพิ่มจำนวนเร็วขึ้น

การดูแลตัวเองเมื่อมีไวรัสโหลดสูง

• ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
• รับประทานยาต้านไวรัสตรงเวลา
• ดูแลสุขภาพร่างกาย เช่น กินอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกาย และนอนหลับเพียงพอ
• ป้องกันการแพร่เชื้อ เช่น ใช้ถุงยางอนามัย, หลีกเลี่ยงการใช้เข็มฉีดยาร่วม, และใส่หน้ากากเมื่อมีการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ

✨ สรุป

ไวรัสโหลด คือปริมาณเชื้อไวรัสในร่างกายที่มีผลต่อทั้ง ความรุนแรงของโรค, การรักษา และความเสี่ยงในการแพร่เชื้อ การตรวจไวรัสโหลดจึงเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้แพทย์และผู้ป่วยเข้าใจโรคได้ดียิ่งขึ้น และสามารถติดตามผลการรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพ

แหล่งที่มา : กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. การตรวจ Viral Load

“อยากมีสุขภาพดีไปด้วยกัน? มาติดตามเราได้ที่ Facebook Page ของเรา 💚”